sosyal anksiyete ne demek?

Sosyal anksiyete bozukluğu (SAD), yaygın bir anksiyete bozukluğudur ve sosyal durumlarda yoğun bir korku ve endişe ile karakterizedir. Bu korku, başkalarının olumsuz değerlendirmeleriyle karşılaşma ve utandırıcı bir şey yapma olasılığıyla ilgilidir. SAD, kişinin günlük yaşamında önemli işlev bozukluklarına yol açabilir ve tedavi edilmediğinde kronikleşebilir.

Sosyal Anksiyetenin Belirtileri:

Belirtiler kişiden kişiye değişmekle birlikte, genellikle şunları içerir:

  • Fiziksel belirtiler: Hızlı kalp atışı, terleme, titreme, baş dönmesi, mide bulantısı, nefes darlığı, kas gerginliği. Bu belirtiler, sosyal bir durumdan önce, sırasında ve sonrasında ortaya çıkabilir.
  • Duygusal belirtiler: Yoğun korku, endişe, utanç, panik, çaresizlik, yetersizlik hissi.
  • Davranışsal belirtiler: Sosyal durumlardan kaçınma, sosyal etkileşimleri sınırlama, sessiz kalma, konuşmakta zorlanma, göz teması kurmaktan kaçınma, aşırı telaşlı davranma, kekeleme.
  • Düşünsel belirtiler: Olumsuz kendi kendine konuşma, sosyal durumlarda başarısız olacağına dair düşünceler, diğerlerinin kendisini olumsuz değerlendireceği düşünceleri, sosyal becerilerinin yetersiz olduğuna dair düşünceler.

Sosyal Anksiyetenin Şiddeti:

SAD'nin şiddeti kişiden kişiye değişir. Bazı kişiler sadece belirli sosyal durumlarda (örneğin, konuşma yapmak) anksiyete yaşarken, diğerleri çoğu sosyal etkileşimden kaçınır. Bazı insanlar günlük yaşamlarını etkileyecek kadar şiddetli semptomlarla karşılaşabilirken, bazıları ise daha hafif semptomlar yaşar.

Sosyal Anksiyetenin Nedenleri:

Sosyal anksiyetenin kesin nedeni bilinmiyor, ancak birkaç faktörün rol oynadığı düşünülüyor:

  • Genetik faktörler: Aile öyküsünde anksiyete bozukluğu olan kişilerde SAD gelişme riski daha yüksektir.
  • Çevresel faktörler: Çocukluk döneminde yaşanan travmatik olaylar, olumsuz sosyal deneyimler ve eleştirel bir aile ortamı SAD riskini artırabilir.
  • Biyolojik faktörler: Beyindeki bazı nörokimyasalların dengesizliği SAD'ye katkıda bulunabilir.
  • Öğrenilmiş davranışlar: Olumsuz sosyal deneyimler sonucu, sosyal durumlardan kaçınma öğrenilebilir ve bu da anksiyetenin pekişmesine neden olabilir.

Sosyal Anksiyetenin Tedavisi:

SAD, genellikle psikoterapi ve/veya ilaç tedavisi ile tedavi edilir. En etkili tedavi yöntemleri şunlardır:

  • Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT): Bu terapi, olumsuz düşünceleri değiştirmeye ve sosyal durumlardan kaçınma davranışlarını azaltmaya odaklanır.
  • Maruz Kalma Terapisi: Bu terapi, kişinin korktuğu sosyal durumlara kademeli olarak maruz kalmasını içerir.
  • İlaç Tedavisi: Anksiyolitikler (endişe giderici ilaçlar) ve antidepresanlar sosyal anksiyetenin semptomlarını hafifletmek için kullanılabilir.

Yardım Almak:

Sosyal anksiyeteyle mücadele ediyorsanız, bir ruh sağlığı uzmanından yardım almak önemlidir. Uzman, doğru teşhisi koyabilir ve sizin için en uygun tedavi planını belirleyebilir. Ailenizden, arkadaşlarınızdan veya destek gruplarından da destek alabilirsiniz. Unutmayın, sosyal anksiyete tedavi edilebilir bir durumdur ve yalnız değilsiniz.